سه شنبه, 04 اردیبهشت ماه 1403

کد خبر: 164

تاریخ خبر: 1398/05/04

پرونده: هوای پدیده شاندیز ابری است!

تبلیغات نیوز**- اگر این روزها، در گوگل عبارت «ممنوعیت تبلیغات» را جستجو کنید، نتایج اولیه شما را به سمت «پدیده شاندیز» هدایت می کند؛ پدیده ای که این روزها، خودش به خاطر تخلفات مالی در ساخت و ساز به پدیده سال 93 تبدیل شده و اسناد تخلفات آن روی میز قوه قضائیه است تا ماجرای بابک زنجانی، این بار به گونه ای دیگر، برای «محسن پهلوان» رقم بخورد. حدود یکسال بعد از دی ماه 92 که با بازداشت بابک زنجانی همراه بود، دی ماه امسال، خبر ممنوعیت تبلیغات پدیده شاندیز را می توان جزء  اخبار ویژه سال، محسوب کرد.

10 سال پیش در بهمن ماه 1383، زمانی که محسن پهلوان، شرکت پدیده شاندیز را البته با نام شرکت سرمایه گذاری کاوشگران سهام، تاسیس کرد، تصور نمی کرد که بهمن ماه 1393، خبر تخلفات گسترده پدیده شاندیز و اسناد آن توسط دادستانی کل کشور رونمایی شود. اگر بمباران تبلیغاتی مخاطبان پدیده، طی سال های گذشته، ترفند اصلی این شرکت به شمار می رفت، اکنون «پلمپ برخی از دفاتر فروش سهام پدیده شاندیز در مشهد و برخی شهرهای بزرگ ایران» بمباران خبری این روزهاست. 
تخلفات این شرکت، استفاده ده ها هکتاری از اراضی خارج از محدوده، پیش فروش ساختمان بدون مجوز و تبلیغات دروغ عنوان شده است؛ تبلیغاتی که پای صدا و سیما و سایر رسانه های منتفع از آگهی های پدیده را به دلیل ترویج این تبلیغات و انتفاع ناشی از آن نیز به این تخلفات باز می کند.
براساس اظهارات سیدمرتضی بختیاری معاون امنیتی، سیاسی دادستان کل کشور در ۱۰ دی ماه ۱۳۹۳ «با توجه به درخواست دادستان عمومی و انقلاب مشهد مقدس از دادستان کل کشور در رابطه با تخلفات مالی صورت گرفته در شرکت‌های پدیده شاندیز، تبرک و پردیسبان، که پرونده قضایی آنان در شعبه ۹۰۴ بازپرسی دادسرای انقلاب اسلامی مشهد در حال بررسی است، طبق دستور دادستان کل کشور، صدا و سیما، رسانه‌های نوشتاری، دیداری و گفتاری، شهرداری‌ها، فرودگاه‌ها، راه آهن و تمام معابر از درج و انتشار هر گونه آگهی تبلیغاتی و تجاری در مورد این شرکت‌ها منع شدند و این دستورالعمل طی نامه کتبی به ریاست سازمان صدا وسیما، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزیر مسکن، راه و شهرسازی اعلام شده است.»
در این رابطه، افتتاح مجموعه‌های پدیده شاندیز در مشهد با زیربنای ۱۰ هزار متر مربع و در تهران با زیر بنای ۲ هزار و 500 متر مربع، ساخت و افتتاح بزرگ ترین رستوران سرپوشیده جهان و بازار بزرگ کیش با زیربنایی بالغ بر۲۰ هزار متر مربع و افتتاح یکی از بزرگ ترین هایپر مارکت های جهان در زمینی به وسعت ۲۲ هزار متر مربع در مرکز تعطیلات و سرگرمی پدیده شاندیز مشهد، از مهم ترین اقداماتی است که در تبلیغات پدیده بر روی آن تاکید می شود.
درباره ممنوعیت تبلیغات پدیده شاندیز و تخلفات آن مرور اتفاقات زیر ضروری به نظر می رسد:
1-    طبق آخرین اظهارات محمد علی پورمختار، رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس در بهمن ماه 93، تبلیغات محصولات مرتبط با پدیده از جمله ممنوع نیست بلکه ممنوعیت در فروش سهام آنهاست. دفاتر اصلی این شرکت همچنان فعال است اما دفاتر فروش سهام که به صورت دلالی فعالیت می کنند، غیرقانونی است.
2-    پدیده در تبلیغات خود از «شهر پدیده شاندیز» استفاده کرده که با توجه به تقسیمات کشوری و قوانین موجود در این زمینه، بزرگ نمایی و دروغ محسوب می شود.
3-    در حالی که بر اساس قانون، درج تبلیغات بدون مجوزهای لازم جرم محسوب می‌شود با توجه به ماده ۹ قانون منع فروش واگذاری اراضی مسکونی مصوب ۱۳۸۱ و ماده ۲۱ قانون پیش فروش ساختمان، این شرکت اقدام به پیش‌فروش ساختمان کرده است.
4-    دادگستری طی نامه ای به وزارتخانه های فرهنگ و ارشاد اسلامی، ورزش و جوانان، و راه و شهرسازی، در اردیبهشت ماه سال گذشته اعلام کرد که تبلیغات اسپانسر جشن قهرمانی لیگ برتر و جام حذفی یعنی همان پدیده شاندیز، قانونی نیست در حالی که تبلیغات گسترده پدیده، مدتها در ورزش کشور خودنمایی می کرد. 
هم اکنون نیز تیم پدیده مشهد در لیگ برتر با مدیریت محسن پهلوان حضور دارد.
اتفاقاتی که درخصوص تبلیغات هلدینگ های مختلف و شرکت های زیرمجموعه آنها طی سال های اخیر روی داده است، خوشایند نیست. اطلس مال، قشم ایر و اکنون پدیده شاندیز تنها بخشی از برندهایی هستند که از سوی سرمایه داران مختلف در قالب تاسیس شرکت های سرمایه گذاری، بعد از گذشت چندین سال، کارشان به دادگاه کشیده شده است. 
در حال حاضر تا زمان تنظیم این گزارش، وب سایت شرکت پدیده شاندیز با دارا بودن منوهایی مانند «شهر رویایی پدیده شاندیز» و «شهر افسانه ای پدیده کیش» و نمونه تیزرهای این شرکت، همچنان به روی کاربران باز است. آنچه در دستور دادستانی کل کشور ذکر شده این است: «صدا و سیما، رسانه‌های نوشتاری، دیداری و گفتاری، شهرداری‌ها، فرودگاه‌ها، راه آهن و تمام معابر از درج و انتشار هر گونه آگهی تبلیغاتی و تجاری در مورد این شرکت‌ها منع شدند» ظاهرا در این دستور، چندان بر رسانه های اینترنتی تاکید نشده و معلوم نیست که در قوانین ممنوعیت تبلیغات، جایگاه این رسانه ها کجاست؟
همچنین پرسش دیگر درباره هشدارهای تبلیغاتی نهادهای قانونی و دولتی به مردم بعد از وقوع یک واقعه، این است که چرا علیرغم شکایت های متعدد انجام شده در طول یکسال گذشته نسبت به پدیده شاندیز، تا مدتها شاهد تبلیغات آن در رسانه ها خصوصا صدا و سیما هستیم؟ و چرا تخلفات رسانه های مبلغ و ترویج کننده یک تبلیغی که بعدها دروغ بزرگ توصیف می شود، فقط به یک مکاتبه اداری یا نهایتا رسانه ای ختم می شود؟ موارد تخلفات رسانه ای در تبلیغات را پیشتر از این درخصوص آگهی کرم حلزون و موارد مشابه دیگر در رسانه ملی شاهد بوده ایم و متاسفانه این روند باز هم ادامه دارد.
همه این موارد و تخلفات ناشی از تبلیغات نظایر شرکت پدیده شاندیز که دود آن در نهایت به چشم مردم خواهد رفت، بیش از هر چیز، تسریع در تدوین و نهایی شدن قانون جامع رسانه ها و تبلیغات را ضروری می سازد؛ قانونی که حدود 20 سال است همچنان از این دولت به آن دولت منتقل می شود.
نکته دیگری که فارغ از موضوع تخلفات و ممنوعیت تبلیغات درباره پدیده شاندیز مطرح و مایه تعجب است، عدم توجه به عناصر بومی و فرهنگ ایرانی است که حلقه گمشده شهرهای رویایی، رستوران ها و هایپرمارکت های شیک آن است. همچنین تجربه هایپراستارها، اطلس پلازاها و پروژه های بلندپروازانه توسعه در کشور نشان می دهد دستیابی پدیده شاندیز به رویاهایی مانند شهرها و پروژه های افسانه ای در کیش، برای رقابت با دبی و در تبریز، برای ساختن آنتالیای ایرانی، خودش رویایی دیگر است؛ رویایی که معلوم نیست آیا به تاریخ می پیوندند یا خیر؟!
هوای زمستانی منطقه ییلاقی شاندیز در مشهد و هوای آلوده تهران، این روزها، با ممنوعیت تبلیغات پدیده، به شدت گره خورده است. گرچه زمستان 93، سرمای سال های گذشته را ندارد اما بعد از پوشش گسترده رسانه ها درباره تخلفات این شرکت، هوای پدیده، در شلوغی و هیاهوی رفت و آمد مشتریان تا زمان اعلام نتایج تخلفات و صدور حکم، ابری است. 
از این پس، دوم بهمن ماه هر سال، تنها روز عیدی مدیرعامل رویایی به خودش برای افتتاح یک رستوران نیست؛ کابوس یک رویا تعبیر دقیق تری است. «پهلوان» که روزگاری، بازی تبلیغات را از «ارمغان بهزیستی» آموخته، و «رویا»هایی را به یادگار نهاده، اکنون باید منتظر بازی سرنوشت باشد. 

 

** توضیح: این مطلب سال 93 در نشریه تبلیغات بازرگانی منتشر و با توجه به اخبار روزهای اخیر (2 مرداد 98) درباره محکومیت مدیرعامل پدیده شاندیز به حبس ابد، بازنشر شده است.

نظرات کاربران