شنبه, 01 اردیبهشت ماه 1403

کد خبر: 457

تاریخ خبر: 1398/07/09

پشت پرده تبلیغات بهداشتی در صداوسیما: گردش مالی میلیاردی یا اعتبار محصول؟!

«پزشک ایرانی برای نخستین بار در جهان موفق به کشف دارو‌ی رویش مجدد موی سر شد»، «لاغری تنها در 30 روز» و جملاتی شبیه به این که سال‌هاست در شبکه‌های اجتماعی‌ و شبکه‌های ماهواره‌ای برای تبلیغ محصولات بهداشتی استفاده می‌شد، ولی در طول یکی دو سال‌ گذشته به رسانه ملی راه‌ پیدا کرده‌اند.

به گزارش تبلیغات نیوز، سعید غفاری در روزنامه «اصفهان زیبا» نوشت: حتی تولید‌کنندگان این محصولات وقت جداگانه‌ای برای تبلیغ محصولات خود از صدا‌وسیما می‌گیرند و مهمانانی دعوت می‌کنند که اغلب از فوتبالیست‌ها یا هنرمندان بزرگ و بنام کشور هستند. این شرکت‌ها  حتی طی دو سال گذشته بهترین زمان‌های تبلیغ رسانه ملی را اشغال کرده‌اند.  

افراد زیادی براین‌ باورند که چون این تبلیغات در رسانه‌ ملی انجام می‌شود، از اعتبار بالایی برخوردار است و حتما صحت دارد، ولی مسئله‌ اینجاست که خیلی از این وعده‌ها از نظر علمی‌تایید نمی‌شود. برای نمونه وعده رویش مجدد مو حتی برای سر‌های طاس در‌حالی‌ بیان می‌شود که در معتبر‌ترین نهاد‌های دارویی جهان فقط داروی ماینوکسیدیل برای رشد مجدد مو به ثبت رسیده‌است. البته این شرکت‌ها مدعی می‌شوند که این قبیل دارو‌ها توسط دانشمندان داخلی کشف شده‌است، ولی واقعا اگر داروی رشد مجدد مو کشف شده‌ باشد چرا به جای صرف بودجه سنگین برای تبلیغ، آن را در بازار‌های جهانی عرضه نمی‌کنند؟ بی‌تردید اگر این وعده حقیقت داشته‌ باشد سود چند میلیون دلاری برای این شرکت‌ها به ارمغان می‌آورد.

حالا چه بخواهیم چه نخواهیم بخشی از اقتصاد کشور به خصوص اقتصاد رسانه ملی، به سمت تبلیغات محصولات و خدماتی رفته است که یک بازی برد- باخت بین فروشنده و خریدار ایجاد می‌کند. مشاور اداره کل فراورده‌های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو درباره تبلیغات محصولات بهداشتی و ادعای عجیب شرکت‌ها گفت: «تاکنون هیچ ماده اعم از دارویی، گیاهی، طبیعی یا غیرطبیعی در دنیا عرضه نشده است که موجب رویش مجدد موهای ریخته شود.»

تقابل وزیر‌ سابق بهداشت با صدا‌وسیما برای متوقف کردن این تبلیغات نتیجه نداد، ولی سازمان‌ غذا‌ و دارو رسما اعلام کرد‌ که این شرکت‌ها مجوز ندارند، در نتیجه نه تنها مدعیان رویش مجدد مو یا لاغری در 30 روز از سازمان‌های جهانی مانند FDA مجوز یا تاییدیه ندارند، بلکه از سامان غذا دارو‌ نیز تاییدیه‌ نگرفته‌اند.

براساس اعلام وزارت بهداشت در گروه کالاهای آرایشی، تبلیغ فراورده‌های آرایشی رنگی پوست و مو شامل انواع رژلب، ریمل، کرم‌پودر، پنکیک، خط چشم، مداد آرایشی چشم و لب، رنگ مو، انواع فراورده‌های برنزه‌کننده پوست، انواع محصولات آنتی‌سلولیت و لاغرکننده موضعی، فراورده‌های صاف‌کننده، فرکننده و کراتینه‌کننده مو ممنوع است.

در نتیجه حتی اگر ادعای این تولید‌کنندگان صحت داشته‌باشد، باز هم نباید در رسانه‌ملی تبلیغ شوند، ولی با توجه به اعتراض اغلب کارشناسان و سازمان غذا‌و دارو مبنی بر دروغ بودن ادعای این شرکت‌ها، رسانه‌های تبلیغ‌کننده، تحت قانون تبلیغات کذب قرار می‌گیرند. شورای انقلاب فرهنگی در سال 1358 قانون 21 ماده‌ای با عنوان تبلیغات‌کذب تصویب کرد. در بخشی از قانون تبلیغ بر خلاف واقعیت ممنوع اعلام شده‌‌است که نه تنها مشمول رسانه‌ می‌شود بلکه اشخاص تبلیغ‌کننده مانند سلبریتی‌ها را در بر می‌گیرد.

بودجه سنگین تبلیغات

پخش برنامه‌های خاص با محوریت کامل محصولات بهداشتی و دعوت از هنرمندان و ورزشکاران بزرگ در قاب تلویزیون‌ بی‌تردید به صرف بودجه میلیاردی نیاز دارد؛ اعداد و ارقام دقیقی پیرامون این قرارداد‌ها وجود ندارد، ولی با توجه به رقم میلیاردی هزینه تبلیغ در تلویزیون، برنامه‌های‌ اختصاصی باید به مراتب قیمت‌ سنگین‌تری داشته‌باشند.

بعضی از منابع از پرداخت هزینه‌های صد میلیاردی برای تبلیغ این شرکت‌ها خبر داده‌اند که هر‌چند مورد تایید قرار نگرفته‌است، ولی دور از ذهن هم نیست، زیرا بسیاری از این شرکت‌ها تنها برای یک استوری در اینستاگرام توسط سلبریتی‌ها تا 15 میلیون‌ تومان هزینه‌ می‌کنند. مبلغ پرداختی به هنرمندان نیز مشخص نیست، ولی اگر هزینه حضور هنرمندان در برنامه‌های تبلیغاتی به اندازه‌ تبلیغ سلبریتی‌ها در شبکه‌ مجازی باشد، برای هر ساعت بین 20 تا 50 میلیون‌ تومان پول دریافت می‌کنند.

عرضه‌‌کنندگان محصولات بهداشتی و آرایشی در تبلیغات تلویزیونی بر این مسئله تاکید می‌کنند که اگر فرد خریدار پس از مصرف، از مصرف رضایت نداشت، امکان مرجوع کردن و دریافت پول وجود دارد، اما این شرکت‌ها در هنگام ارائه خدمت گارانتی شرایط دشواری را در مقابل خریداران قرار می‌دهند تا از گارانتی منصرف شوند، برای نمونه فرد خریدار باید برگه‌ فاکتور روز ابتدایی خرید را نگه‌دارد و برای استفاده از گارانتی جلد و جعبه کالا‌ها را به صورت کامل به شرکت‌ برگرداند. اگر مشتری پک شامپو رویش مو خریده‌باشد باید جلد‌ شامپو‌ها همراه با تمام محتویات جعبه و البته خود جعبه را برای استفاده از گارانتی به همراه داشته باشد. یا مجموعه دیگری از مشتری ناراضی می‌خواهد یک پک دیگر محصولات را که قدرت بالاتری دارد، بخرد و اگر آن پک جواب نداد سپس گارانتی پاسخگوی اعتراض مشتری است. با در نظر گرفتن این شرایط استفاده از گارانتی آسان نخواهد بود.

نظرات کاربران