آسیه فروردین- دولت تایوان با افزایش تنش‌ها بزرگ‌ترین اقتصاد آسیا یعنی چین، در تلاش است تا ارتباطات اینترنتی این  جزیره را تقویت کند. از این‌رو مقامات این کشور به سراسر جهان سفر می‌کنند تا یک سیستم ماهواره‌ای در مدار پایین پیدا کنند که در صورت ایجاد مشکل، از اتصالات آنها پشتیبانی نماید. تنها چیزی که بین تایوان و قطعی تقریبا کامل اینترنت قرار دارد، 14 کابل زیردریایی است؛ شبکه‌ای که در صورت جنگ با چین، هدف آسانی است.

به گزارش بلومبرگ، ایلان ماسک و شبکه استارلینک او، یک راه‌حل مشخص هستند اما مشکل این است: بی‌اعتمادی تایوان به میلیاردر معروف، با توجه به روابط تجاری عمیق او با چین و دیدگاه‌های حمایت‌گرانه او از پکن. 

گفتنی است استارلینک منظومه ماهواره‌ای است که توسط شرکت اسپِیس‌اِکس برای فراهم کردن اینترنت ماهواره‌ای شکل گرفته ‌است. این صورت فلکی از هزاران ماهواره کوچک در مدار پایین زمین تشکیل‌ شده‌ و در صدد فروش برخی ماهواره‌هایش است.

• مذاکرات ناتمام: اسپیس‌ایکس و تایوان

تایوانی‌ها و اسپیس‌ایکس، مذاکرات اکتشافی درباره زنجیره تامین ماهواره را در سال 2019 آغاز کردند اما در اوایل سال 2022، جریان صمیمانه این مذاکرات تغییر کرد. به گفته دو مقام تایوانی حاضر در این مذاکرات، شرکت فناوری‌های اکتشاف فضایی، که به طور رسمی اسپیس‌ایکس نامیده می‌شود و نمایندگان این شرکت فناوری از مقامات دولتی خواستند قانون را به این صورت تغییر دهند که طبق آن، هر سرمایه‌گذاری مشترک مخابراتی باید حداقل 51 درصد مالکیت محلی داشته باشد. این اصرار تایوان را محتاط کرد.

اسپیس‌ایکس که مالک و اداره‌کننده استارلینک است، استدلال می‌کرد که ماسک می‌خواهد کاملا مالک این شرکت باشد، زیرا این روشی است که او در سراسر جهان با آن تجارت می‌کند. مذاکره کنندگان خواستند نام‌ آنها فاش نشود، زیرا بحث‌ها خصوصی بود. در چین که مهم‌ترین بازار شرکت تسلا در خارج از ایالات متحده است، این خودروساز برقی به طور کامل مالک کارخانه خود در شانگهای است؛ یک تفاوت قانونی در کشوری که سایر خودروسازان خارجی باید شرکای محلی داشته باشند.

همچنین لابی‌ها با یک اولتیماتوم همراه شدند. در صورتی که تایوان با تغییر قوانین مالکیت خود موافقت نکند، شرکت ایلان ماسک با این جزیره، به‌هیچ‌وجه توافقی نخواهد داشت.

اسپیس‌ایکس طی چند هفته به چندین درخواست برای اظهارنظر پاسخ نداد. وو سونگ تسونگ، وزیر شورای ملی علم و فناوری جزیره، که رهبری علم، فناوری و توسعه فضایی تایوان را برعهده دارد، گفت که تایوان تاکنون «برنامه‌ای برای اصلاح قوانین» ندارد، اگرچه او اضافه کرد که از حضور  اسپیس‌ایکس در تایوان و سازش متقابل استقبال خواهد کرد.

در حالی که اکنون مذاکرات شکست خورده‌اند و مقامات اسپیس‌ایکس، از ماه سپتامبر با مقامات دولتی تایوان صحبت نکرده‌اند اما آسیب‌پذیری تایوان، همراه با سهام مالی قابل توجه ماسک در چین، هنوز در ذهن بسیاری از مردم نقش دارد.

• تایوان در برابر چین: تقویت ارتباطات ماهواره‌ای

مقامات ارشد ایالات متحده در ماه فوریه تاکید کردند ارتش چین قصد دارد تا سال 2027 به تایوان حمله کند، اگرچه مقامات تایوانی خطر حمله را کم‌اهمیت جلوه داده‌اند و هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که چین برای جنگ آماده شده است.

در ماه فوریه، زمانی که دو کابل اینترنت زیردریایی در نزدیکی جزایر ماتسو تحت کنترل تایوان، توسط قایق‌هایی که پرچم چین داشتند، قطع شد، این قلمرو پیش‌نمایشی از آنچه ممکن است به نظر برسد، دریافت کرد. حدود 14 هزار نفر قبل از اینکه تایوان بتواند کابل‌ها را تعمیر کند، بیش از 50 روز از اینترنت به شدت کُند، رنج بردند.

به گفته دیوید سیلبی، مورخ نظامی و مدیر آموزش و یادگیری دانشگاه کورنل در واشنگتن، تایوان باید آماده باشد در صورت وقوع جنگ با چین، در برابر حمله بسیار جامع‌تری به خطوط حیات دیجیتال خود مقاومت کند. او می‌گوید: «اگر نتوانید با نیروهای خود از طریق ارتباطات ماهواره‌ای ارتباط برقرار کنید، نمی‌توانید در یک جنگ متعارف مبارزه نمایید.»

وو جونگ شین مدیرکل آژانس فضایی تایوان (TASA) نیز اعلام کرد برای رفع این آسیب‌پذیری قصد دارد اولین ماهواره ارتباطی طراحی‌شده توسط این کشور در مدار پایین زمین را در سال 2026 و حداقل یک ماهواره دیگر را تا سال 2028 پرتاب کند. به گفته وی، تایوان همچنین موشک‌هایی با قابلیت حمل محموله‌هایی با وزن بیش از 100 کیلوگرم خواهد داشت. او می‌گوید: «چشم‌انداز تایوان، پرتاب موشک بومی با یک ماهواره خودساخته، با تجهیزات زمینی و صورت فلکی ماهواره‌ای است. با این کار، می‌توانیم از کشور خود محافظت کنیم.» 

آژانس فضایی تایوان از سال 2019 از طریق برنامه Formosat-7 خود، با همکاری اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده، شش ماهواره هواشناسی را در مدار پایین زمین راه‌اندازی کرده است. با این حال، حتی وو جونگ شین از انجمن ملی علم و فناوری (NSTC) اذعان می‌کند که تایوان برای ساخت حداقل 20 تا 30 ماهواره ارتباطی، به مشارکت شرکت‌های بین‌المللی و بخش خصوصی این کشور نیاز دارد.

این مقیاس موردنیاز است، زیرا صور فلکی جدید در مدار پایین زمین مانند آنهایی که توسط اسپیس‌ایکس مستقر شده‌ و در ارتفاع حدود 340 مایلی (550 کیلومتری) حرکت می‌کنند، دسترسی سریع‌تری به اینترنت نسبت به ماهواره‌های موجود در مدارهای بالاتر ارائه می‌دهند. شبکه‌های مداری به ماهواره‌های بیشتری برای اطمینان از سیگنال ثابت هنگام حرکت در آسمان نیاز دارند.

مارک ماتوسیان، بنیانگذار Efficient Frontier Space، یک شرکت مشاوره در سیلیکون‌ولی معتقد است اعداد بزرگ‌تر نیز ایمنی را تامین می‌کنند. به گفته او، هدف قرار دادن یک ماهواره کافی نیست زیرا «در چند دقیقه دیگر از بین رفته و تعداد بیشتری در راه است.» ماتوسیان تصریح می‌کند هرچند چین در سال 2007 با استفاده از موشک برای نابودی یکی از ماهواره‌ها توانایی‌های ضدماهواره‌ای را نشان داد اما نابودی یک صورت فلکی در مدار پایین زمین دشوار است. این امر اسپیس‌ایکس را به شریک آشکار تبدیل می‌کند. این شرکت اکنون بیش از 4300 ماهواره در مدار دارد و مجوزهای نظارتی برای پرتاب 12 هزار ماهواره را داراست.

• استارلینک در اوکراین و نگرانی چین

اثربخشی استارلینک در سال گذشته پس از حمله روسیه به اوکراین و تلاش برای آفلاین کردن اوکراین برجسته شد. ایالات متحده و چندین متحد دیگر، هکرهای دولتی روسیه را متهم کردند که مودم‌های ماهواره‌ای متعلق به شرکت مخابراتی Viasat را از راه دور غیرفعال کرده‌اند، اینترنت هزاران اوکراینی را از کار انداخته و ارتباطات را در لحظه حساس غیرفعال ساخته‌اند. 

در 26 فوریه 2022، مقامات اوکراینی به ماسک مراجعه و در توییتی از او درخواست کمک کردند. در عرض 12 ساعت او پاسخ داد و اعلام کرد که استارلینک اکنون در اوکراین فعال است و پایانه‌های بیشتری نیز در راه است. ایلیا ویتیوک، رئیس بخش امنیت سایبری و اطلاعات سرویس امنیتی اوکراین می‌گوید: «این، یک تغییر بازی بود.» او در ماه می به پادکست CipherBrief گفته بود: استارلینک نه تنها برای ارتش ما، بلکه برای غیرنظامیان ما نیز حیاتی بود. عملکرد استارلینک در اوکراین، توجه تحلیلگران نظامی چین را به خود جلب کرد.

موسسه ردیابی و ارتباطات پکن در آوریل سال گذشته، گزارشی منتشر و در آن اذعان کرد که سیستم ماهواره‌ای، «چالش بزرگی برای آگاهی از موقعیت فعلی و قابلیت‌های دفاعی سنتی ما ایجاد می‌کند.» ماسک در اظهارات خود برای فایننشال‌تایمز که در ماه اکتبر منتشر شد، اعلام کرد که پکن به‌وضوح مخالفت خود را با عرضه  استارلینک در اوکراین برای کمک به ارتش به منظور دور زدن قطع دسترسی توسط روسیه به اینترنت اعلام کرده است. به گفته وی، پکن به دنبال تضمینی بوده که او این سرویس را در چین نمی‌فروشد. این نوع هوس‌بازی‌های چین، سیاستمداران در تایوان و فراتر از آن را نگران می‌کند.

• تایوان و متحدانش: توسعه خدمات ماهواره‌ای

«اگر من جای چین باشم، از ایلان ماسک می‌خواهم تمام گیرنده‌های ماهواره‌ای در تایوان را کنترل کند.» هرمینگ چیوه، معاون وزیر امور دیجیتال تایوان با اعلام این مطلب خاطرنشان می‌کند: «اگر بتوانم کنترل کنم، در مواقع اضطراری می‌توانم آن را خاموش کنم. این دیدگاه من است، زیرا ما چین را بهتر می‌شناسیم.»

لینکلن هاینز، کارشناس فضایی چین و استادیار کالج جنگ هوایی ایالات متحده در مونتگومری آلاباما، دلایل نگرانی تایوان را تایید می‌کند. آیا تایوان واقعا می‌تواند روی حسن نیت ایلان ماسک هنگام بروز بحران حساب کند؟ این، موقعیتی است که بسیاری از کشورها دوست ندارند در این وضعیت قرار گیرند.

تایوان همچنین ممکن است گزینه‌های نظامی را با ایالات متحده و سایر متحدان را دنبال کند. وزارت دفاع این قلمرو به بلومبرگ می‌گوید که ارتش «پشتیبان‌های متعددی دارد که یکی از آنها، اقدامات ماهواره‌ای است»، با این حال، وی درباره جزییات آمادگی‌ در جنگ اظهارنظر نکرد.

با هر معامله استارلینک و تداوم بلاتکلیفی، مقامات به دنبال جایگزین‌های دیگر از جمله راه‌حلی برای قوانین مالکیت هستند. در ماه سپتامبر، وزارت امور دیجیتال تایوان اعلام کرد که به ارائه‌دهندگان خدمات ماهواره‌ اجازه می‌دهد تا به صورت اضطراری در تایوان فعالیت کنند، بدون اینکه راه‌اندازی یک شرکت جدید یا الزامات مالکیت محلی نیاز باشد. 

به گفته آدری تانگ، وزیر امور دیجیتال، دولت تایوان این برنامه را به روی همه ارائه‌دهندگان خدمات ماهواره‌ای باز کرد. وو جونگ شین نیز از انجمن ملی علم و فناوری صحبت کرد اما اسپیس‌ایکس ابراز علاقه نکرد. تانگ بدون توجه این موضوع گفت که هدف او راه‌اندازی 700 گیرنده ماهواره در داخل و اطراف تایوان، با استفاده از تعدادی از ارائه‌دهندگان ماهواره برای جلوگیری از یک نقطه شکست است. به همین منظور، وی و سایر مقامات، سال گذشته به آمریکا و بریتانیا سفر کردند تا برای دریافت خدمات ماهواره‌ای  مذاکره کنند.

به گفته تانگ، وزارتخانه امور دیجیتال در حال مذاکره با پروژه کویپر است و شرکت ماهواره‌ای  Amazon.com،و OneWeb Ltd  مستقر در لندن نیز علاقه خود را نشان داده‌اند. همچنین OneWeb  قصد دارد تا پایان سال، پوشش‌هایی برای تایوان ارائه دهد. همچنین یانگ لیو، رئیس هیئت مدیره در ماه می اعلام کرد گروه فناوری محلی فاکسکان، غول الکترونیکی محلی، که بیشتر به عنوان سازنده آیفون‌های شرکت اپل شناخته می‌شود، انتظار دارد اولین ماهواره ارتباطی در مدار پایین زمین را در سه ماهه چهارم پرتاب کند. 

• موانع توسعه فضایی و سرمایه‌گذاری میلیاردی تایوان

توسعه فضا یکی از اولویت‌های رئیس‌جمهور تسای اینگ‌‌ ون است. دولت او در سال 2019 متعهد شد در دهه آینده، 25.1 میلیارد دلار تایوان در این بخش سرمایه‌گذاری کند. به گفته تسا، اکنون حدود 46 شرکت تایوانی در زنجیره تامین استارلینک و سایر اپراتورهای جهانی هستند و این منطقه قصد دارد ارزش تولید صنعت فضایی خود را تا سال 2029 از 216 میلیارد دلارِ تایوان در سال گذشته به یک تریلیون دلار تایوان برساند.

برخی شرکت‌ها روی عمیق‌تر شدن در فضا متمرکز هستند. شرکت Lung Hwa Electronics مستقر در تایپه، که با Hughes Network Systems LLC  شراکت دارد، در ماه آوریل، مجوز ارائه خدمات ماهواره‌ای در تایوان را از طریق ماهواره ژئوسنکرون (مدار زمین‌همگام) دریافت کرد که معمولا حدود 37 هزار کیلومتر بالاتر از خط استوا می‌چرخد. شارون وانگ، مدیرعامل Lung Hwa Electronics  می‌گوید: «تایوان به دلیل آسیب‌پذیری کابل‌های زیردریایی، واقعا به ماهواره‌ها نیاز دارد.»

با این حال، تایوان برای طرح پشتیبان ارتباطات مبتنی بر فضا با موانعی روبرو است. وو مدیرکل آژانس فضایی تایوان(TASA)  معتقد است تقریبا 120 ماهواره در مدار پایین زمین برای اطمینان از پوشش بی‌وقفه موردنیاز است. این مقدار، بسیار بیشتر از آن چیزی است که آژانس او قرار است در سال‌های آینده راه‌اندازی کند. 

مشکل دیگر، کمبود موشک‌هایی است که قادر به حمل ماهواره‌ها به فضا هستند. هیچ گزینه محلی وجود ندارد، اگرچه استارتاپ Taiwan Innovative Space Inc  انتظار دارد سومین اقدام پرتاب موشک خود را در ماه‌های آینده انجام دهد. نوامبر گذشته، تاسا از پرتاب موشک Arianespace SA برای Triton، اولین ماهواره آب‌وهوای محلی تایوان خبر داد. با این حال، پرتاب ناموفق Arianespace در ماه دسامبر این طرح را به عقب انداخت. اکنون TASA امیدوار است تریتون را در ماه آینده به مدار برساند.

حتی شرکت‌هایی که بودجه خوبی دارند نیز ممکن است با مشکلاتی روبرو شوند. شرکت Virgin Orbit Holdings، با حمایت میلیاردر معروف ریچارد برانسون، پس از شکست پرتاب ماهواره در ژانویه، اعلام ورشکستگی کرد.

این، یکی از دلایلی است که وانگ، مدیرعامل Lung Hwa Electronics  معتقد است تایوان به جای متعهد شدن بیش از حد به راهکارهای محلی، باید آرزوهای خود را محدود کند. شرکت او شش سال را صرف ساختن کسب‌وکار فضایی کرده که به فناوری، سرمایه و استعداد زیادی نیاز دارد. او می‌‌گوید: «وطن، یک هدف برای هر کشور است اما نکته اینجاست که چقدر سریع می‌توانید به هدف دست یابید. ما باید از نیروی دیگران برای کوتاه کردن زمان موردنیاز استفاده کنیم.»